Renkli Anlar Günlüğü Yazılar

Geometrik izomerlik kimlerde görülür? Bilimin erken dönemlerinden itibaren, moleküler yapıdaki farklılıkların insanlık için ne kadar kritik olduğu anlaşılmıştır. 19. yüzyılda ilk izomer örnekleri tanımlandığında, kimya bilimi “aynı formüle sahip ama farklı yapıda olabilir” fikrini benimsedi. [1] Özellikle organik ve koordinasyon bileşikleri üzerinde yapılan çalışmalar, bu tür yapı farklarının kimyasal özellikleri – ve dolayısıyla biyolojik etkileri – nasıl değiştirdiğini göstermiştir. Bu yazıda “geometrik izomerlik” adı verilen özel durumu — başka bir deyişle moleküllerin aynı bağ dizilişine sahip olmasına rağmen uzaysal konumlarının farklı olması hâlini — ele alacağız. Ardından, “kimlerde görülür?” sorusunu hem tarihsel hem de güncel akademik bağlamda tartışacağız. Geometrik İzomerlik: Kısaca…

Fransız İhtilali’nde Hangi Kral Vardı? Pedagojik Bir Perspektiften Bakış Öğrenmenin dönüştürücü gücü, yalnızca bireylerin değil, toplumların da kaderini şekillendirir. Bir eğitimci olarak, her gün öğrendiklerimizin yaşamlarımızda nasıl kalıcı değişimlere yol açabileceğini gözlemlemek, eğitim sürecinin ne kadar güçlü ve etkili olduğunu hatırlatır. Tıpkı bir insanın kendi hayatında gerçekleştirdiği değişim gibi, bir toplumun geçmişindeki dönüm noktalarını anlamak da öğrenme sürecine dayanır. Fransız İhtilali, işte böyle bir dönüm noktasıdır. Peki, Fransız İhtilali’nde hangi kral vardı ve bu figürün yönetimi, dönemin halkına ve eğitime nasıl yansıdı? Bu yazıda, Fransız İhtilali’nin arka planını anlamak için, dönemin kralının yönetim biçimini ve bunun toplumsal etkilerini pedagojik bir…

La Havle Vela Kuvvete İlla Billah Zikri Kaç Kere Çekilir? Toplumsal Cinsiyet ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış Zikrin gücü, birçok insanın yaşamındaki manevi pratiklerin bir parçasıdır. La havle vela kuvvete illa billah, bir nevi insanın güçsüzlüğünü ve Allah’a olan teslimiyetini ifade eden çok özel bir kelimedir. Ancak bu zikrin sayısı, tarih boyunca toplumlar arasında farklı şekilde algılanmış ve uygulanmıştır. Bu yazı, zikrin sayısal yönünden daha fazlasını ele almayı, onu toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi daha geniş dinamiklerle ilişkilendirmeyi amaçlıyor. Bu konuyu hem erkeklerin analitik bakış açıları hem de kadınların empatik yaklaşımları ışığında inceleyeceğiz. La Havle Vela Kuvvete…

Ekolojik Süreçler Nelerdir? Geçmişten Günümüze Bir Tarihsel Bakış Geçmişi Anlamaya Çalışmak: Ekolojik Süreçlerin Dönüşümü Bir tarihçi olarak, insanlık tarihini anlamak için her zaman geçmişin izlerini takip ederim. Ancak tarih, yalnızca insanlar ve toplumlarla ilgili bir hikaye değil, aynı zamanda doğa ile kurduğumuz ilişkinin de bir anlatısıdır. Geçmişin topraklarında, yalnızca medeniyetlerin izleri değil, aynı zamanda çevremizdeki ekosistemlerin de derin etkilerini buluruz. İnsanlar, doğal dünyayla etkileşimlerinde kimi zaman bu süreçlere yön verirken, kimi zaman da ekolojik süreçlerin etkisi altında kalmışlardır. Bugün, iklim değişikliği, çevre tahribatı ve biyoçeşitlilik kaybı gibi sorunlarla yüzleşen modern dünya, geçmişteki ekolojik süreçlerin bir yansımasıdır. Ancak ekolojik süreçlerin sadece…

Binalara Kot Nereden Verilir? Toplumsal Yapılar ve Kültürel Pratikler Üzerine Bir İnceleme Bir Araştırmacının Gözünden: Toplumsal Yapıların Derinliklerine Yolculuk Bir araştırmacı olarak, toplumsal yapıları ve bireylerin bu yapılarla olan etkileşimlerini anlamaya çalışırken, bazen gündelik hayatın en basit unsurlarında bile derin toplumsal mesajlar bulabiliyorum. Mesela bir bina inşa edilirken, “kot nereden verilir?” sorusunu sormak, aslında çok daha geniş bir soruyu gündeme getiriyor: Toplumsal normlar, güç dinamikleri ve kültürel pratikler nasıl yapılandırılıyor ve bu yapılar, bireylerin yaşamlarını nasıl şekillendiriyor? Binaların kotunun nereden verileceği, basit bir inşaat kararı gibi görünebilir, fakat bir şehri inşa etmek, toprağın şekli, bina yerleşimi ve çevre düzeni üzerinden…

İnşallah Demenin Hükmü Nedir? Eğitimci Perspektifinden Bir Bakış Öğrenmek, hayatın her alanında dönüşüm yaratabilen güçlü bir araçtır. Her sözcük, her kavram bir anlam taşır ve bu anlamlar, toplumsal bağlamda etkileşim yoluyla şekillenir. Bugün “İnşallah” demenin hükmünü ele alırken, kelimenin yalnızca dini bir ifade olmadığını, aynı zamanda bir öğrenme ve bilinçlenme süreci olduğunu da göz önünde bulunduracağız. Öğrenme teorilerinden pedagojik yöntemlere, bireysel ve toplumsal etkilerden dilin gücüne kadar geniş bir perspektiften bu konuyu inceleyeceğiz. İnşallah: Dilin Gücü ve Öğrenmenin Etkisi İnşallah, Arapçadan Türkçeye geçmiş bir kelime olup, “Allah’ın dilemesiyle” veya “Eğer Allah isterse” anlamına gelir. Bu kelime, sadece bir dua aracı…

İnhibitör Etki Nedir? Eğitimde Engellerin ve Dönüşümün Rolü Eğitim, yalnızca bilgi aktarımından ibaret bir süreç değildir; aynı zamanda bireylerin düşünce sistemlerini, algılarını ve toplumsal rollerini dönüştüren bir yolculuktur. Bir öğrencinin sadece akademik başarı elde etmesi değil, aynı zamanda hayatını şekillendiren beceriler kazanması, değerler geliştirmesi ve toplumsal bir sorumluluk bilinci edinmesi de eğitim sürecinin önemli unsurlarıdır. Ancak, bu yolculuk bazen engellerle karşılaşabilir. İşte burada devreye “inhibitör etki” kavramı giriyor. İnhibitör etki, öğrenme sürecindeki engelleri, sınırlamaları ve bunların öğrencinin gelişimi üzerindeki etkilerini anlamamıza yardımcı olur. Peki, bu kavram eğitimde nasıl işler ve hangi faktörler inhibitör etki yaratabilir? Gelin, birlikte keşfedelim. İnhibitör Etki:…

İhbar Eden Kişi Bulunur mu? Psikolojik Bir Mercekten İnceleme İnsan Davranışlarının Ardındaki Gizemli Zihinsel Süreçler: Bir Psikoloğun Meraklı Girişi İnsan davranışlarını çözümlemeye çalışan bir psikolog olarak, bazen merak ederim; bir kişinin ihbarcı olup olmaması, sadece olayın dışsal sonuçlarından mı kaynaklanır, yoksa daha derin, bilinçaltındaki dinamiklerden mi? İnsanlar, gizli kalması gereken bilgileri neden açığa çıkarma ihtiyacı duyarlar? Ve daha da önemlisi, bu kişiler, genellikle bulunur mu? İhbar eden kişinin, içsel dünyası, sosyal çevresi ve duygusal durumları hakkında daha fazla bilgi sahibi olmanın, bu soruya cevap bulmamızda ne kadar etkili olabileceğini merak ediyorum. İhbar, birçok açıdan çok katmanlı bir psikolojik davranıştır. Bu…

Giriş Çok değerli arkadaşlar, bugün sizinle bir balkonda, pencere önünde ya da tropik bir sıcaklıkta misafir edebileceğiniz ama bir anda “küsmüş” gibi davranan bir bitkiyi konuşacağız: Mimosa pudica yani halk arasında adlandırıldığı şekliyle “küstüm çiçeği”. Kendisi dokununca kapılarını kilitleyen, bir bakıma “beni rahatsız etme” diye sinyal veren bir doğa harikası. Konuya tutkuyla bakıyoruz çünkü sadece bir süs bitkisi değil; hareket eden, tepki veren ve bizlere doğanın küçük mucizelerini gösteren bir varlık bu. Hazırsanız birlikte kökeninden başlayıp bugününe, geleceğine geçelim ve bu hareketin ardındaki gizemi birlikte çözelim. Kökenleri: Küstüm Çiçeğinin Geçmişi ve Doğal Evrimi Küstüm çiçeği, tropikal bölgelerden gelen ve leguminosae…

Yinelemelere Ne Demek? Tarihsel Bir Perspektiften İnceleme Bir Tarihçinin Samimi Girişi: Geçmişi Anlamak ve Günümüzle Bağ Kurmak Geçmişi anlamak, aslında sadece eski olayları öğrenmek değildir. Geçmişte yaşanan her şey, günümüz toplumlarının düşünce biçimlerini, kültürel yapısını ve toplumsal normlarını şekillendiren önemli birer parça olarak günümüze taşınır. Her zaman geçmişin izlerini aramak, toplumsal süreçleri daha iyi kavrayabilmemize yardımcı olur. İnsanların davranışlarını, yaşam biçimlerini ve sosyal yapıları daha derinlemesine anlamak için tarihsel olaylar ve kırılmalar oldukça öğreticidir. Bu bağlamda, “yinelemeler” kavramı da toplumsal yapıları anlamamızda önemli bir yer tutar. Peki, yinelemelere ne demek? Bu kelime günlük yaşamda sıkça karşımıza çıkıyor, ancak derinlemesine incelendiğinde…